Arabalar vs. Benden İçeru

Eski zamanların at binmesiyle modern zamanların araba sürmesini aynı kefeye sokanlar, en hafif tabiriyle saçmalamaktadırlar sayın ve çok sevgili müşkülpesent okuyucular. Her şeyden önce at denilen muhteşem yaratık ile binicisi arasındaki ilişki, ikincisinin aksine bir araç-kullanıcı ilişkisi değildir. Öyle olsa idi binicisini sırtından atan veya ısıran at veya sahibinin ardından efkârdan ölen at vakıaları hiç olmaz idi. Vesselam at denilen mahlûkatın bir şahsiyeti vardır. İkincisi hiçbir süvari, kendinde olmayan ve sadece ata atfedilen bir değerle süper falan olmaz. Binicinin de değer olarak atın kıratında olması icap eder ve toplam değerlilikleri de en az değere sahip olana göre hesaplanır. Son olarak at, “hayvan” sınıfından olmasına rağmen bazı arabalı insanların aksine hayvanlık yapmaz. Mesela insanları bile bile çiğnemez, binicisi manyak da olsa korkutulmadıysa falan gemi azıya alıp ortalığı tarumar etmez. Hülasa araba sürmek ve bunun için gerekli araba sahibi olmak bambaşka ve dibine kadar modern bir hikâyedir ve bu yazı da modern insanın (elbette en önce ve pek önce beyaz yakalının) araba ile kurduğu acayip ve saçma sapan güç ilişkisi üzerinedir.

Öncelikle arabanın bir yere gitme, bir şey taşıma gibi fonksiyonel nedenlerle satın alındığı lafı güzafını bir kalemde geçelim. Yaptığı her işte amacı, kendisini daha değerli hissetmeye çalışmaktan ibaret olan modern insan bu nedenlerle araba sahibi olmaz. Toplu taşıma ve lojistik servislerini kullanır. Araştırmalara göre bu insan tip(siz)inin araba sahibi olmasının 3 temel nedeni vardır:

• Bücür boyu veya gayet enli basenlerini, süper bir araba ile uzatmak veya daraltmak çabası.
  

• Fizikten yana modern dünyadan geçer not alsa da akıl fukaralığını süper bir araba ile kapatma çabası.
  

• Artık “güç” diye neresini bellemişse arabayı onun bir uzantısı görme ve süper bir arabayla gücünü uzatma-artırma çabası.
  

Nedenler ve sonuç arasında bu zevatın kurduğu ilişkinin akıllıca bir tarafı elbette yoktur. Ancak hemcinsleri nezdinde hedeflediği sonuçların oluştuğu, teessüf ve şaşkınlıkla müşahede edilmiştir.

Araba denen şey pek ucuz bir şey değildir. Hatta dünya rekortmeni vergi oranları falanla ülkemizde inanılmaz meblağlara satılmaktadır. Hal böyle olunca işin finansmanı da, tasarruf ve kanaat kültürüyle zerre ilişkisi olmayan beyaz yakalı için ciddi bir sorun haline gelmektedir. Genellikle başvurulan çare, “bugünkü lüzumsuz tüketimin için geleceğini gönül rahatlığıyla satma” diye özetlenebilecek tüketici kredilerine başvurmaktır. Bu gösterinin icra edildiği bankalarda her iki taraf da birer beyaz yakalı olunca, kredi şakkadanak çıkmakta, sakızlaştırılmış “seize the day” veyahut “carpe diem” lafızlarının anlamı “dibine kadar andan haz al, sonrasına bakarız” falandan ibaret olmaktadır.

Beyaz yakalının araba satın alırken arandığı özellikler, hayattan beklentileri ve hayat performansı hakkında ibretlik ipuçları vermektedir. “Koltuk Isıtma”, benim en önemli bölgem burasıdır ve asla üşütmeye-sıkmaya gelemem demektir. “Koltuk Hafızası”, balık hafızalı ve tembelin önde gideni olduğum için ben yatayım başkası çalışsın anlamındadır. “Park Pilotu”, gerçek hayatta öyle niteliksizim ki beni bana bıraksalar ortayı kırar dökerim, siz en iyisi beni güdün gitsin mealindedir. “Anahtarsız Çalıştırma”, güç denen şeyden anladığım basılacak düğmelerin önümde olmasından ibarettir, emek verip sorumluluğu almak gibi bir keyfiyet bende hiç yoktur şeklinde yorumlanmalıdır. “Çift Bölgeli Elektronik İklim Kontrollü”, bencilliğim öyle engindir ki değil insan olarak birilerini çekmek-taşımak, kıytırık sıcak-soğuk hava hususunda bile her daim şeyimin derdindeyim demektir. “Akıllı Saklama Bölümleri”, kendimi bir şey sanmak için o kadar çok takım taklavata ihtiyaç duyarım ve hiçbir şeyim yokken o kadar solda sıfır bir şahsiyetim ki bana çok şey ve yer lazım lafzındadır. “Bagajdan Fırlayan Ek Koltuk” -ki asla kullanılmaz-, yardımsever ve paylaşımcı olduğuna kendini inandıran sahtekârın önde gideniyim demektir. Son olarak “Açılır Tavan ve Bisiklet Takma Aparatı” ise, doğa insanıyım veya doğaya dönüş geyiklerinin şahbazıyım anlamına gelmektedir.

Vesselam işte bu şeyini sıkıp bir baltaya sap olamayan, hayatının hiçbir tarafının kontrolünü ve sorumluluğunu alamayan, keyif düşkünü ve bencillik abidesi, çıplakken hiçleşen, sözde empatik ve yalandan otantik müsvedde, sonunda arabasına kurulup dünyanın anasını ağlatmakta, köprü trafiğinin, karbon salınımının ve petrolle yapılan türlü zulmün esas müsebbibi olmaktadır. Öncelikle adam olmayı ve sorumluluk almayı gerektiren ve bu yüzden asla sahip olamayacağı gerçek güce sonunda sahip olduğunu zannederek, dipsiz ıssızlık ve tatminsizliğinde sürüklenmeye devam etmektedir. İşte tam bu esnada bir şoför de kamyonun arkasına şunu yazar: “Gönlünde yer yoksa ayakta da giderim.” veya Yunus’un dediği gibi:

      Senin aşkın beni benden alıptır

      Ne şirin dert bu dermandan içeru